Jak ważne są otaczające nas kolory dla zdrowia i samopoczucia? Okazuje się, że bardzo! Znajomość barw i ich wpływu na nasze osoby może okazać się dużym atutem w życiu codziennym. Życzę miłej lektury.
Spis Treści
Wpływ kolorów na nasze samopoczucie
Nie wszyscy zdajemy sobie sprawę jak duży wpływ na nasze samopoczucie i zdrowie mają kolory, które nas otaczają. Na świecie istnieją kliniki, które prowadzą lecznicze terapie z użyciem kolorów. Możemy zaobserwować, że ludzie o różnych charakterach i osobowościach lubią odmienne kolory. Niektóre kolory sprawiają , że czujemy się świetnie, pobudzają nas, sprawiają, że mamy więcej ochoty do życia. Natomiast są odcienie, które działają na nas depresyjnie, np. jeśli jakiegoś koloru jest zbyt dużo lub odcienie w naszym domu są źle dobrane.
Warto wiedzieć jakiego koloru używać w danej sytuacji, np. idąc na spotkanie z potencjalną drugą połówką załóż czerwień, złoto lub purpurę. Z pozbyciem się chandry najlepiej poradzi sobie kolor żółty, a gdy wybierasz się na spotkanie służbowe np. w celu podpisania umowy załóż coś granatowego bądź niebieskiego. Identyczna zależność jest obecna przy urządzaniu wnętrza naszego mieszkania. Ogólnie rzecz ujmując błękit łagodzi zbytnie pobudzenie, czerwień nas ożywia i dodaje nam energii podczas gdy fiolet wycisza i uspokaja. O znaczeniu i działaniu poszczególnych kolorów wrócę w dalszej części artykułu.
Czym jest kolor i jak postrzega go ludzkie oko?
Ludzkie oko widzi tylko trzy kolory, ale jest to wystarczająca ilość, aby rozróżniać kilka milionów barw. Człowiek widzi dzięki obecnym w siatkówce trzem typom komórek (czopków) wrażliwych na kolor światła. Jedne z tych czopków reagują na fale odpowiadające długości zieleni (30% czopków w naszych oczach), inne odpowiadające falom na kolor niebieski (4%) a jeszcze inne na reagują na czerwień (60%). To, że widzimy określony kolor to efekt podrażniania w różnym stopniu naszych czopków.
Faktem naukowym jest również gorsze postrzeganie barw przez mężczyzn niż płeć piękną. Wśród nas jest aż 8% panów, którzy maja problem z rozróżnianiem barw podczas gdy takich pań jest zaledwie 0,5%. Wynika to głównie z budowy i położenia genów determinujących rozróżnienie barw.
Historia badań nad kolorem
Zdrowotne znaczenie kolorów znane już było starożytnych Indiach, Chinach i Egipcie. W Chinach, ludzi, którzy mieli problemy jelitowe malowano na żółto. W problemach z gorączką stosowano niebieski poprzez naświetlanie.
Jedną z pierwszych osób w Europie, która opisała wpływ kolorów na ludzką psychikę był J. Goethe. Swoje badania zawarł w sławnej publikacji “Nauka o kolorach” w 1810 roku. Goethe stawiał swoją pracę ponad inne osiągnięcia literackie. Praca Goethego pokazuje nam z jak skomplikowanym zagadnieniem mamy do czynienia. Szukał on praw rządzących kolorami, ale niestety mało dbał o spójność pojęciową w swojej pracy. Za zjawiska nierozerwalne ze sobą uważał światło i kolor. Jasność czyli światło oraz biel były dla niego jednym i tym samym, tak jak czerń i ciemność. Dzięki temu można określić drogę od światła do ciemności poprzez 6 kolorów podstawowych: czarny, niebieski, czerwony, zielony, żółty i biały. Pozostałe kolory powstają w wyniku mieszania barw podstawowych. Teoria ta uznawana jest do dnia dzisiejszego jako początek w dziedzinie psychologii kolorów.
Warto jest również wspomnieć o Nelsie Rybergu Finsenie, który w 1903 roku otrzymał nagrodę Nobla za odkrycie znaczenia lampy ultrafioletowej w leczeniu gruźlicy.
Co mówią badania o kolorach?
Badania udowodniły, że wystarczy dostarczyć naszemu mózgowi odpowiedniego koloru naszego wnętrza mieszkania tj. koloru ścian, pościeli, rolet jak i innych dodatków aranżacyjnych, aby uzyskać pożądany efekt leczniczy. Dlatego warto wiedzieć, czego potrzebujemy i przekonać się do wszystkich kolorów.
Mózg rejestruje kolor, który widzimy i w formie neuroprzekaźnika wysyła sygnały do określonych gruczołów dokrewnych. Następnie wywołuje to reakcję hormonalną. Nasuwa się wniosek, że to jak kolor wpłynie na nasze zdrowie i samopoczucie zależy od interpretacji naszego mózgu.
Każdy z kolorów ma różną długość fal, poprzez którą oddają otoczeniu swoją energię. Ma ona duży wpływ na komórki naszego ciała, gdyż zmienia prędkość poruszania się w naszym organizmie. Oddziałuje ona na nas nie tylko przez narząd wzroku ale również przez skórę i jedzenie.
Kolor wnętrza odzwierciedleniem naszej osobowości
W dzisiejszych czasach, kiedy przymierzamy się do zmiany wyglądu swojego domu, coraz bardziej istotnym aspektem branym pod uwagę architekta jest typ naszej osobowości a co za tym idzie kolor, w otoczeniu którego, dobrze będziemy się czuli. Nasz osobisty projektant powinien znać nasze preferencje dotyczące koloru, jaką pracę wykonujemy, czy praca jest mocno stresująca czy mozolna i wymaga pobudzenia kolorami.
Musimy pamiętać o potrzebach związanych z funkcją poszczególnych pomieszczeń. Inaczej chcemy się czuć w sypialni- naszym prywatnym azylu, a inaczej w salonie, gdzie tętni życie towarzyskie. W każdym z pomieszczeń może być inny design, ale najlepiej, żeby wszystkie wnętrza miały wspólny mianownik np. jeden rodzaj rolet czy żaluzji.
CHOLERYCY z natury trzeba ich uspokajać. W domu powinny królować zielenie, brązy, beże, natomiast w pracy błękity i biele.
MELANCHOLICY ludzie żyjący w harmonii cielesnej i duchowej. Tutaj możemy zastosować wiele barw. Można zastosować żywe kolory, by podkreślić szczęście i harmonię jak zimne, pastelowe kolory.
FLEGMATYCY – osoby, które z pewnością wymagają pobudzenia. W domu dominować powinny pomarańcze, żółcie, czerwienie, natomiast w pracy – zimne kolory z elementami dekoracyjnymi o pobudzających kolorach.
SANGWINICY – są to marzyciele, którzy w domu najlepiej będą się czuli w takich kolorach jak biele, fiolety i pomarańcze, natomiast w pracy – biele, odmiany szarości z odrobiną pomarańczy.
Oczywiście są to tylko przykłady zastosowań kolorystycznych, które mogą być pomocne. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że każdy człowiek jest inny, ma inne upodobania oraz wymagania ukształtowane przez trendy, dom rodzinny i inne podobne czynniki.
Sposoby zarządzania kolorami we wnętrzach
W projektowaniu wnętrz liczy się chemia, przyciąganie, uczucia oraz przydaje się podstawowa wiedza na temat psychologii kolorów. Istnieje szereg zasad żonglowania kolorami przy aranżacji pomieszczeń. Jedną z częściej stosowanych reguł doboru kolorów jest zasada proporcji 60-30-10 wedle której, 60 % kolorystyki powinna ograniczać się do podstawowego, bazowego odcienia, w 30 % wybieramy barwę dominującą a tylko 10 % zostawiamy na kontrast. Wybierając kolor bazowy warto wybrać odcień z tej samej rodziny co kolor dominujący. Obszar 30% naszego rozmieszczenia kolorów zajmują przesłony okienne tj. rolety czy żaluzje lub dywan. Oczywiście reguła 60 – 30 – 10 to tylko zalecenie, można użyć proporcji 70 – 20 – 10 czy 57 – 28 – 15.
Jeżeli ciemne kolory nie są dla Ciebie dobierz trzy jasne odcienie tego samego koloru, uzyskasz wtedy efekt bardziej łagodnego i neutralnego wnętrza. Jasne kolory również lepiej odbijają światło, dlatego przy ich zastosowaniu pomieszczenie sprawia wrażenie większego. Mocniej wtedy możesz zaakcentować na przykład okno poprzez nowoczesną roletę np. dzień i noc lub porozkładać poduszki o intensywniejszych barwach. Dzięki tak zwanej zasadzie trójki osiągniesz dobrze zaprojektowane, przyjazne wnętrze.
Nasza egzystencja jest zależna od światła, światłu zawdzięczamy swoje istnienie. Nasze zdrowie także zawdzięczamy słońcu, korzystamy też z innej wspaniałości, którą daje światło – z koloru – Brenda Mallon – Psychoterapeutka
Kolor we wnętrzach. Który kolor wybrać do domu a który – jeśli mamy na to wpływ – do pracy?
Wiemy już, że barwy znacząco wpływają na naszą psychikę. Dlatego warto poświęcić trochę więcej czasu na skomponowanie odpowiednich zestawów kolorystycznych, dzięki którym będziemy czuć się komfortowo zarówno w domu jak i w pracy.
CZERWONY jest kolorem żywym, pobudzającym i zmuszającym do myślenia.
Wzmacnia oraz rozgrzewa zmysły. Dodaje optymizmu i siły, dzięki czemu mamy więcej energii do osiągnięcia celów i walki z depresją. Mimo iż jest to kolor miłości, błędem jest używanie go w sypialni. Tak żywa barwa może utrudniać wyciszenie i zasypianie. Badania pokazują, że czerwień ze wszystkich kolorów najbardziej stymuluje ludzki organizm. Objawia się to wzrostem ciśnienia krwi, przyspieszeniem oddechu i tętna, a także zwiększeniem częstotliwości mrugania powiekami. Dlatego do sypialni powinno się dobrać odcienie różu, które można wówczas połączyć z czerwonymi elementami dekoracyjnymi. W tym przypadku idealnie sprawdzi się nowoczesna, czerwona roleta. Czerwień w biurze pobudza w pozytywny sposób, wzmacnia motywację do działania, zachęca do myślenia i kreatywności. Jednak istnieje niebezpieczeństwo, ze zbyt długie pozostawanie pod wpływek tego koloru najpierw powoduje pobudzenie, a później zmęczenie i wyczerpanie. Dlatego warto pomyśleć, aby nawet w biurze nie stosować tej barwy w czystej jej postaci a zastosować szeroką paletę odcieni.
ŻÓŁTY to bardzo pozytywny kolor, łączy w sobie radość i optymizm.
Zastosowany we wnętrzu sprawia, że ludzie czują się znakomicie. W zależności od odcienia może działać pobudzająco jak i odprężająco. Można go stosować w mieszkaniu jak i w biurze. Często kolor słońca możemy zauważyć w salach lekcyjnych i konferencyjnych, gdyż jest to również kolor motywujący , wzmaga kreatywność i polepsza zdolności zapamiętywania, a co za tym idzie uczenia się. Świetny do zastosowania w pokojach dziecięcych.
POMARAŃCZOWY to podobnie jak żółty kolor mocno energetyzujący, który wpływa na nasz dobry nastrój.
Kolor pomarańczowy kojarzy się z latem, a co za tym nastraja nas optymistycznie i zachęca do działania. Dobrym pomysłem może być zastosowanie tej barwy w jadalni lub kuchni ponieważ pobudza apetyt i wspomaga trawienie.
NIEBIESKI kojarzy się z niebem, morzem i przestrzenią.
To zdecydowanie zimny kolor, dlatego też należy do uspokajających i wyciszających barw. Badania dowiodły, że pod wpływem niebieskiego obniża się ciśnienie krwi. Kolor ten również uśmierza ból, ma silne działanie przeciwzapalne i antybakteryjne. Jest idealny do pomieszczeń związanych z relaksem i odpoczynkiem. Świetnie sprawdza się w sypialni, gorzej jednak w kuchni, gdyż hamująco działa na apetyt. Zastosowanie go biurze też jest dobrym pomysłem, ponieważ barwa ta pobudza również kreatywność dlatego polecana jest dla ludzi nerwowych i przemęczonych.
ZIELEŃ kojarzy nam się przede wszystkim z naturą, ma wyjątkowo uspokajające właściwości.
Wycisza, relaksuje, sprawia, że obniża nam się ciśnienie krwi i zmniejsza napięcie mięśni. Kolor ten ma również właściwości terapeutyczne, stosowany jest w leczeniu klaustrofobii. Zieleń perfekcyjnie pasuje z elementami drewnianymi. Doskonale wygląda na przykład z umocowanymi w oknach żaluzjami drewnianymi. W takich pomieszczeniach podświadomie chcemy spędzać jak najwięcej czasu.
FIOLET ma silne oddziaływanie na ludzką psychikę.
Znakomicie wycisza, łagodzi lęki i stany nerwowe, dlatego zalecany jest dla osób z problemami na tle nerwowym i cierpiącym na bezsenność. Barwa ta stosowana jest rzadko w pomieszczeniach domowych. Warto jednak pomyśleć o artykułach dekoracyjnych do wnętrz w fiolecie. Dobrym przykładem może być zamontowana w oknie roleta materiałowa w tym kolorze. Należy jednak pamiętać o różnych odcieniach i użyć ich w zależności o tego, jaki efekt chcemy uzyskać. Jasne odcienie fioletu stosuje się w terapii przezwyciężania fobii, podczas gdy intensywne odmiany pobudzają kreatywność. Jest to przykład barwy nad której wyborem warto się zastanowić, biorąc pod uwagę jej zbawienne właściwości.
Zawsze pamiętajmy o tym, że trendy powinny inspirować a nie bezkrytycznie dyktować podążanie za nieodpowiednimi dla nas kolorami. Często piękne wnętrza z katalogów mają się nijak do funkcjonalności i efektu jaki chcemy osiągnąć.
Jeśli planujesz właśnie zmianę wystroju swojego domu lub biura to mam nadzieję, że wybór kolorów nie będzie Ci straszny a Twoje kolorowe pomysły sprawią, że będzie Ci się lepiej żyło i pracowało.