Z dzieciństwa kojarzysz być może żaluzje okienne zakładane między szybami o srebrnym kolorze. Dziś, gdy sama urządzasz dom, masz znacznie większy wybór i żaluzji, i rolet. Skąd się wzięły?
Spis Treści
Z dzieciństwa kojarzysz być może żaluzje okienne zakładane między szybami o srebrnym kolorze. Dziś, gdy sama urządzasz dom, masz znacznie większy wybór i żaluzji, i rolet. Skąd się wzięły?
Typowa roleta okienna składa się z kilku długich poziomych lub pionowych listew wykonanych z twardego materiału. Najczęściej jest nim drewno, tworzywo sztuczne lub metal. Poszczególne elementy są połączone sznurkami przekładanymi przez poszczególne listwy. Żaluzjami okiennymi manewruje się ręcznie lub zdalnie. Listwy obracają się wówczas z pozycji otwartej, z rozstawionymi lamelkami, do pozycji zamkniętej, gdzie elementy zachodzą na siebie i blokują większość światła. Coraz modniejsze są rolety dzień i noc wykorzystujące zamiast listew miękki materiał o różnym stopniu przepuszczania słońca.
-
Żaluzje drewniane 25 mm
-
Rolety rzymskie na łańcuszek
-
Rolety plisowane sterowane sznurkiem
-
Żaluzje aluminiowe 50 mm
-
Moskitiera okienna ramkowa
Współczesne rodzaje rolet i żaluzji
Ze względu na rozmiar są:
- gotowe – przygotowane według popularnych rozmiarów okien,
- made to measure czyli na wymiar, które można dopasować do każdego okna, nawet nietypowego.
Współczesne rodzaje rolet i żaluzji:
- żaluzje pionowe,
- plisy.
Rolety zewnętrzne – zabezpieczające są często używane w celu ochrony przed kradzieżą, temperaturą, przechodniami, blaskiem, złymi warunkami pogodowymi a nawet w strefach zagrożonych pożarem. Najczęściej steruje się nimi zdalnie.
Żaluzje poziome wykorzystują cienki, tkany, sznurkowy system “drabinkowy” do podwieszenia listew i umożliwienia ich zamykania lub otwierania za pomocą obrotowego bębna, do którego każdy górny koniec plecionej drabiny jest owinięty i przymocowany. Przewód podnośnika umożliwia podniesienie żaluzji i układanie w stos na szczycie okna w razie potrzeby. Mamy do wyboru w zależności od gustu i funkcjonalności trzy rodzaje szerokości lamel:16, 25 i 50mm oraz surowiec taki jak aluminium czy drewno.
Żaluzje pionowe używają ogólnie szerszej listwy i można pociągnąć za sznurek, aby ułożyć listwy razem, na jedną stronę, lub rozdzielić je na środku i ułożyć je na każdym końcu. Listwy mogą być obracane za pomocą obracającego się wałka w górnej obudowie główki szyny, która biegnie przez niezależne zębatki przekładniowe, które przekształcają skręcanie szyny uchylnej w ruch obrotowy każdej indywidualnej listwy w synchronizmie.
Rolety rzymskie to idealna alternatywa dla firan. Sposób zwijania oraz piękne, oryginalne materiały znacząco wzbogacą design Twojego domu. Rolety rzymskie dzięki składającej się tkaninie w poziome falbany nada niepowtarzalną aranżację Twojemu wnętrzu nawet, jeżeli roleta jest podciągnięta do połowy okna. Roleta rzymska może być sama w sobie ciekawym elementem dekoracyjnym i sposobem na przełamanie nudy w Twoim pomieszczeniu.
Rolety materiałowe mają szereg zalet. Najbardziej oczywistą jest ochrona przed nadmiernym nasłonecznieniem pomieszczenia oraz refleksami na monitorach komputerów. Idealnie sprawdzi się nie tylko jako osłona ale również jako ekran projekcyjny lub zasłona wnęki. Mimo prostoty stanowią designerską dekorację w Twoim domu.
Plisy praktyczny system rolety harmonijkowej. Jedną z wielu zalet plisy jest funkcja przesłonięcia dowolnej części Twojego okna.
Jak powstały i ewoluowały rolety i żaluzje?
Pierwsze przesłony okienne nie pojawiły się wraz z narodzinami okien. Przede wszystkim dlatego, że pierwsze znane okna powstały w czasach starożytnych i były szczelinami w grubych murowanych ścianach. Celem ich istnienia była funkcjonalność. Miały wpuszczać powietrze i światło do pomieszczenia oraz pozwalały mieszkańcom widzieć zbliżających się wrogów. Pierwsze okna można było znaleźć w egipskich, bliskowschodnich, greckich i rzymskich świątyniach, a także w pałacach i fortecach.
Kto wpadł na pomysł zasłaniania i po co?
Starożytne cywilizacje pustynne były pierwszymi, które używały czegoś, co można nazwać ślepą szybą. Używali pasków materiału zwilżanych wodą i wieszanych w oknie. Gdy wiatr wiał w okno, mokre paski chłodziły powietrze i tworzyły początkową formę klimatyzacji. Paski jednocześnie utrzymywały światło i ciepło dnia.
Starożytni Rzymianie stworzyli oryginalne rzymskie przesłony z pasków tkaniny połączonych ze sobą.
Starożytni Egipcjanie zasłaniali się trzciną, by chronić się przed śródziemnomorskim słońcem i ochłodzić domy. Dokładniej trzciny były używane do wykonywania mat, które można było zawiesić w oknie i zwinąć w górę lub w dół. To pierwowzór współczesnych klasycznych rolet.
Inny wariant wykorzystywał tkaninę. Używano grube porowate tkaniny, które można było powiesić szeroko nawet wokół ościeżnic i okien. Tkaniny były zanurzane w wodzie przed zawieszeniem. Zapewniało to dodatkowe chłodzenie i zmniejszało siłę promieni słonecznych wpadających przez taką przesłonę okna. Chłodne powietrze przenikało przez wilgotną szmatkę, podczas gdy ciepło i piasek nie wpadały do wnętrza. Z tego grubego wyglądu tkaniny wywodzi się projekt współczesnych żaluzji rzymskich. Jest to styl, który nadal jest bardzo popularny, oferując śródziemnomorską stylistykę do domu.
Chińczycy korzystali z bambusa, by powstawał cień i ograniczać zasięg promieniom słonecznym. ślady takich przedmiotów pochodzą z 1500 roku p.n.e. Zielony bambus był najbardziej skuteczny, ponieważ jego wilgotna struktura i kolor pomógł Ograniczać dostęp ciepła do wnętrza pomieszczenia. W miarę wysychania łodyg bambusa często zastępowano je nowymi zielonymi łodygami. Wtedy bambus był ciasno związywany w formie rolety a dziś jest jednym z materiałów używanych do produkcji żaluzji.
Mieszkańcy pustyni np. w Indiach zasłaniali okna, by we wnętrzu było chłodniej.
Kilka słów o okiennicach
Tradycyjnym i pięknym sposobem kontrolowania ilości ciepła i światłą w pomieszczeniu, jednocześnie chroniącym przed kradzieżą, czy wścibskim okiem przechodniów, są oczywiście okiennice.
Okiennice mogą komponować się z kolorem i architekturą Twojego domu, lub mogą tworzyć wyjątkowy element elewacji o własnym unikalnym kształcie i kolorze. W rzeczywistości są starsze niż tradycyjne szklane okna chroniące przed żywiołami.
Uważa się, że ten rodzaj przesłon okiennych po raz pierwszy zastosowano w starożytnej Grecji. Używano ich do kontrolowania światła i wentylacji. Podobno pierwsze okiennice zbudowano z marmuru, a nie z tradycyjnego drewna, jakie znamy dziś. Marmur miał rowki, które pomagały w odprowadzaniu wody deszczowej i zapobieganiu przedostawaniu się owadów do domu.
Na przełomie lat zaczęły zyskiwać popularność w całym regionie Morza Śródziemnego a w efekcie w średniowiecznej Europie, gdzie były wykorzystywane do ochrony przed żywiołami i złodziejami. Niektóre domy miały dodatkowo żelazne kraty nad okiennicami, aby zapewnić dodatkowy poziom bezpieczeństwa. Stare okiennice były przymocowane do wnętrza domu zamiast na zewnątrz.
Kiedy królowa Elżbieta rządziła Anglią od połowy XVI do początku XVII wieku, okiennice drewniane pojawiały się niemal w każdym domu. Okiennice były wykonane z solidnych drewnianych desek. Choć w tamtych czasach projektowano je tak, aby obejmowały tylko dolną połowę otworu okiennego. Światło miało przechodzić przez nie jak przez szkło. W tym czasie istniały szklane okna, ale uważano je za luksus i były bardzo drogie w montażu w domu.
Drewniane okiennice stały się bardzo popularne w epoce wiktoriańskiej. Do XVIII wieku były wykorzystywane także do celów dekoracyjnych i formowania.
Nowoczesne rolety – okiennice pełnią dziś wyłącznie funkcję dekoracyjną. Mimo to nadal cieszą się ogromną popularnością.
Dostępne są różne style okiennic np.:
- podnoszone panele wyglądają podobnie do szafek kuchennych i obejmują pojedyncze lub podwójne panele.
- okiennice z żaluzjami, których styl przypomina ten starogrecki, gdzie listwy są nachylone umożliwiając przepuszczanie światła. Listwy są albo stałe, albo ruchome.
- żaluzje podobne do okiennic z żaluzjami, które pomagają chronić domy przed uszkodzeniami spowodowanymi przez burze.
Bardziej zaawansowane przesłony
Kiedy Persowie wprowadzili rolety do Wenecji, “żaluzje weneckie” rozprzestrzeniły się w błyskawicznym tempie. Żaluzje weneckie znała cała Europa juz w 1700 roku, dzięki rozwojowi handlu. Dziś podnoszą one standard i zapewniają funkcjonalność domom na całym świecie.
W 1769 roku Anglik Edward Bevan otrzymał pierwszy patent na żaluzje weneckie. Wprowadził możliwość umieszczenia listew w ramie i zmiany ich ustawienia, by regulować ilość światła w pomieszczeniach. John Hampson z Nowego Orleanu udoskonalił patent w 1841 roku. Dodał możliwość zmiany kąta poziomych listew. Oryginalne żaluzje pionowe zostały wynalezione w Kansas City w stanie Missouri przez Edwarda Boppa i Fredricka Boppa, którzy posiadali oryginalny patent. Podobno Thomas Jefferson kochał rolety do tego stopnia, że zapisał je najbliższym w swojej ostatniej woli…
W Ameryce od 1880 r. rolety zaczęły pojawiać się w domach i budynkach użyteczności publicznej. Były wykonane z półprzezroczystej tkaniny lub papieru. Miały dekoracyjne wzory, które były widoczne zarówno dla mieszkańców budynku, jak i tych, którzy przechodzą na zewnątrz. Na początku XIX wieku przesłony malowano na całym świecie romantycznymi krajobrazami. W drugiej połowie stulecia te wszechobecne krajobrazy zostały zastąpione motywami kwiatowymi i scenkami. Rolety w połowie XIX wieku były produkowane dzięki kopiowaniu na sztancy, układane i odbijane. Kolejną równie istotną zmianą w połowie XIX wieku było wprowadzenie wałka sprężynowego, który jest powszechnie używany do dzisiaj. Wcześniej trzeba było montować okna do ram okiennych za pomocą pętli sznurkowych i haczyków, które musiały być ręcznie zwijane i przymocowane. Koniec XIX wieku był pod wpływem stylu wiktoriańskiego sprowadzanego z Anglii. Przedmioty domowe były masowo produkowane w wiktoriańskim stylu. Z drugiej strony wiktoriański perfekcjonizm znacząco wpłynął na sztukę malowania okna i przesłon. Te rolety, które kiedyś były główna ozdobą – piękne i funkcjonalne, dosłownie zostały pogrzebane w ciężkich zasłonach, podwórkach i tkaninach. Wśród wiktoriańskiej elegancji przetrwały niektóre przesłony i oprawione w ramki projekty z dekoracyjnymi liśćmi ogrodowymi lub europejskimi scenami.
Żaluzje i rolety w XX wieku
W połowie 1900 roku Hunter Douglas był pierwszą firmą produkującą rolety na masową skalę. Aluminiowa roleta okienna była sprzedawana przez dystrybutorów w ciągu dnia a montowana w nocy, by dostarczyć je klientom. Zaraz po drugiej wojnie światowej w 1946 r. żaluzje weneckie zostały przeprojektowane w produkty wykorzystujące inny materiał. Przesłony z aluminium stały się hitem zarówno w zastosowaniach komercyjnych, jak i mieszkaniowych. Te wczesne rolety były zrobione z małych pasków tkaniny, aby ułatwić podnoszenie i opuszczanie rolet.
W latach 50. nowa modą stała się pionowa żaluzja. W latach 70. na rynku pojawiły się mini-rolety. 10 lat później zaczęto używać winylu zastępując większą część aluminium. W 1969 r. Brytyjski dżentelmen Edward Beran opatentował wenecką żaluzję. Patent został zarejestrowany w Londynie, a wkrótce potem popularny projekt zaczął pojawiać się na całym świecie.
W 1985 roku na rynek weszły żaluzje komorowe. Był to czas kryzysu energetycznego. Przesłony te miały unikalną strukturę plastra miodu, która zatrzymywała ciepło i blokowała jego wejście do pomieszczenia. W konsekwencji rolety o takiej budowie, odpychając ciepło z zewnątrz pomagają jednocześnie utrzymać ciepłe pomieszczenie w miesiącach zimowych. Obecnie produkowane są rolety komórkowe. Są wybierane przez tych użytkowników, którzy chcą zmniejszyć wydatki związane z ogrzewaniem i klimatyzowaniem pomieszczeń.
Jaki typ rolet i żaluzji by nie był mają takie zadania, jak: zatrzymywanie energii słonecznej, oszczędność pieniędzy, chronią środowisko, utrzymanie chłodniejszego powietrza w lecie i cieplejszego powietrza w zimie.
Nowoczesne możliwości sterowania roletami i żaluzjami
Nowoczesne mini żaluzje są aluminiowe lub winylowe, można uzyskać rolety lub żaluzje drewniane wykonane z naturalnego drewna, materiału kompozytowego lub winylu, żaluzje pionowe są dostępne w szerokiej gamie tkanin i szerokości łopatek, a żaluzje rzymskie są dostępne w różnych tkaninach i systemach podnoszenia.
Sterowanie napędem żaluzji i rolet może być wykonywane z przełącznika ściennego lub klawiatury, pilota zdalnego sterowania lub komputera. Bezprzewodowe połączenie powoduje unikanie bałaganu, dodatkowych problemów związanych z założeniem kabli podczas remontu a dzięki nowoczesnemu oprogramowaniu pozwala programować działanie rolet przebywając daleko od domu. Jest to rozwiązanie nazwane inteligentnym domem, stwarzające coraz bardziej nieograniczone możliwości regulacji wszystkimi zdalnie sterowanymi sprzętami domowymi. Możesz mieć rolety otwarte o określonych porach dnia i otwarte lub ustawiony wybrany stopień przesłonięcia. Wszystko to można kontrolować za pomocą kontrolera domowego lub zdalnie z telefonu iPhone.
Żaluzje i rolety wynaleziono po to, byśmy mogli czuć się bezpiecznie, by z jednej strony nie tracić ciepła w pomieszczeniach a z drugiej się przed nim chronić. Warto tu wspomnieć o powłokach ognioodpornych. Od indywidualnych potrzeb zależy, który rodzaj przesłon okiennych wybierzemy i jak będziemy nimi sterować. Rolety okienne z pewnością będą nadal jedną z najważniejszych części wystroju domu.
Który rodzaj okiennego zasłaniania preferujesz? Które rolety lub żaluzje masz w domu, a które w pracy?
